Ürdün mutfağı, bizim ülkemiz de dahil olmak üzere Lübnan, İsrail, Suriye gibi diğer Doğu Akdeniz ülkelerinin mutfaklarına oldukça benziyor.

Dünyanın en büyük zeytin üreticilerinden olan Ürdün’de yemeklerde çoğunlukla zeytinyağı kullanılıyor ve kahvaltıda mutlaka zeytin oluyor. Zeytinyağlı yemekler bir Egeli olarak beni mutlu etse de, zeytinlerini çok beğendiğimi söyleyemeyeceğim. Genelde yeşil zeytin yeniyor, ama zeytinler daha tam olmamış gibi acı.

Kahvaltıda genellikle zeytin hariç söğüş domates ve salatalık, labne, beyaz peynir, zahter ve taze meyve oluyor. Bizim kahvaltılara benziyor, ama benim en çok aradığım şey kaliteli, sert, yağlı beyaz peynir ile filtre kahve oldu. Peynir ve kahve konusunda hassasım, Ürdün’de servis edilen beyaz peynir benim en sevmediğim tatsız tuzsuz, gevşek cinsten, filtre kahve yerine ise nescafe var. Bunların yerine labne ve çay tüketmek çok daha güzel. Bir de tabii ki bol bol taze pide… Pide her yemekle beraber geliyor, mezelerle beraber de kendini yediriyor.

Ürdün’de meze kültürü yaygın, humus, kibbeh (içli köfte), babagannuş ve moutabal (patlıcan salatası), tabule, labne (süzme yoğurt) en çok yenen mezelerden. Egeliler tarafından pek bilinmeyen, ama Doğuda severek yenen zahter de Ürdün’de sofralara geliyor. Bu bilinen mezeler dışında genel olarak patlıcanla yaptıkları her tür meze gerçekten nefis oluyor. Yine Lübnan mutfağında da karşıma çıkan Fattoush da denenebilir, karışık salatanın üzerine kızartılmış çıtır hamur parçaları eklenerek yapılan bu meze lezzetli, ama ben şahsen normal bir çoban salatayı tercih ederim.

Falafel için ise ayrıca birkaç kelime etmek lazım. Bilmeyenler için falafel, kıyılmış nohut ve baharatların yoğrularak minik köftecikler haline getirilmesi ve bol yağda çıtır çıtır kızartılmasıyla yapılıyor. Az malzemeyle yapıldığı, ucuz, lezzetli ve doyurucu olduğu için Ortadoğu’nun birçok ülkesinde çok sevilen bir sokak yiyeceği. Aynı zamanda vegan bir seçenek olduğu için Batı’da da oldukça popüler. Şu ana kadar birçok yerde falafel yedim, ama Amman’daki Hashem’de yediğim dışı çıtır çıtır, içi ise yumuşacık falafeller kesinlikle en güzelleriydi.

Ana yemekler genel olarak Türk turisti şaşırtmaz, alışkanlıkları bozmaz. Bizdeki kebap, ızgara köfte gibi yemeklere ek olarak fasulye gibi baklagiller, etli dolmalar ve sarmalar (kousa mahshi-kabak dolması, warak enab-yaprak sarması) Ürdün’de de sıkça karşımıza çıktı. Ancak Ürdün’e has, gitmişken denenesi yemekler de var elbette.

Bunlardan ilki, milli yemekleri mansaf pilav, kuzu eti ve jameed denilen, keçi sütünden yapılmış ekşi bir yoğurtla yapılıyor. Diğer bir yemekleri, bizde genelde “ablaları, abileri” olanlar hariç pek kimsenin tadını bilmediği maqluba (maklube). Büyük bir kabın içinde en alta et veya tavuk, üstüne pirinç ve baharatlar konularak pişiriliyor, sonra bu yemek bir tepsinin üzerine ters çevriliyor. Hem mansaf, hem de maklube bir porsiyon sipariş vermektense kalabalık bir grupla yemeye daha müsait yemekler.

Ürdün’e has diğer bir yemek olan Kızıl Deniz kıyısındaki Akabe’de yediğimiz sayadiyeh ise tarçınlı, baharatlı bir pilavın üzerinde kızarmış balık parçaları ve bir sosla servis ediliyor.

Ürdün tatlıları da bize oldukça tanıdık geliyor; baklava, helva, kadayıf ve künefe en çok karşılaştığımız tatlılar. Ben normalde şerbetli tatlıları pek sevmem, ama peynirin her türlüsüne bayıldığım için künefeye de dayanamam. Ürdün’de yediğim künefe ise ayrı bir güzeldi, pişirmeden önce şerbetine ekledikleri gül suyu hafif bir tat veriyor. Doğum günümde Mohammed’in annesinin yaptığı künefenin hala tadı damağımda.

Birkaç adres:

• Ali Baba Restaurant, Akabe: Akabe’de önerebileceğim başka restoran yok. Deniz ürünleri güzel ve alkol servisi var. Marina bölgesine yakın olduğu için açık havada oturup geleni geçeni izlemesi de keyifli oluyor, tabii asıl onlar seni izlemiyorsa! (Raghadan Street, Town Center)
• Al Qantarah, Petra: Petra’ya girmeden mola verdiğimiz bu restoranda yediğimiz her şey çok lezzetliydi. Büyük bir taş evin içinde, açık büfe var. (Wadi Musa, Petra)
• Naqsh, Amman: Eski bir konağın içinde çok tatlı bir cafe ve sanat merkezi. Menü yok, ne pişerse onu yiyorsunuz. Kocaman bir bahçesi ve rahat sandalyeleri var, akşamları müzik veya şiir gösterileri de oluyormuş. (Darat Al Funun karşısı, Jebel Al Weibdeh, Amman)
• Hashem, Amman: Süper lezzetli, süper ucuz falafel. (Downtown, Amman)
• Sufra, Amman: Popüler Rainbow Street’te çok güzel bir köşkün içinde şık bir restoran. Ürdün’e has yemekleri keşfetmek için iyi bir adres. (28 Rainbow Street, Amman)